In het eerste boek van Samuel in het negentiende hoofdstuk in de verzen achttien tot vierentwintig vinden wij een opmerkelijke geschiedenis over geestvervoering. Om de geschiedenis goed te kunnen begrijpen, moeten wij terug gaan naar het moment dat Saul tot koning gezalfd wordt.
Saul tot koning gezalfd
In hoofdstuk tien wordt de roeping van Saul tot het koningschap en zijn zalving verteld. Als Saul tot koning gezalfd is ontmoet hij een groep profeten, Deze profeten bespelen allerlei muziekinstrumenten en zij zijn in geestvervoering. Op het moment dat Saul hen ontmoet valt dezelfde geest op hem, ook hij begint te profeteren. Wat houdt die geestvervoering in, en wat profeteren deze mannen? Wij moeten er van uitgaan dat hier sprake is van het werk van de Geest van God. In vers negen staat dat God een ander hart gaf aan Saul, misschien is een andere geaardheid of bekering een betere uitdrukking. Horen een nieuw hart en geestvervoering bij elkaar en werkt de Geest vandaag de dag nog steeds zo?
In het nieuwe testament horen wij ook over de uitstorting van de Heilige Geest, ook daar gaat dit gepaard met wonderen en tekenen. Zijn die uiterlijke tekenen bedoeld voor degene die ze ontvangt, of voor de opbouw van de gemeente van God? De mens die de Geest ontvangen heeft, daarvan kunnen wij aannemen dat zij bekeerd zijn, en dat God hen die Geest gegeven heeft om voor Hem te werken, en Zijn gemeente te dienen. Uit de geschiedenis van Saul zien wij dat dit ons in het geheel niet beschermt tegen zonden of afval van ons geloof. Deze gave van God komt met een grote verantwoordelijkheid. De gave van de Geest en de opdracht om voor God te werken gaan hand in hand. Het lijkt wel zo te zijn dat hoe meer God Zijn Geest geeft, des te groter de aanvallen van satan op die mens zijn. In het geval van Saul is het zo dat hij zijn hele leven lang heen en weer geslingerd wordt tussen God dienen en satan gehoorzamen.
Toekomst voorzeggen of God Loven?
Nog even terug naar dat profeteren dat genoemd wordt, is dat zoals wij dit tegenwoordig verstaan de toekomst voorzeggen, of is het meer God loven in zang en gebed? Hoewel ik niet ontken dat de toekomst openbaren een werkelijk onderdeel is van het werk van een profeet, is dat toch niet waar hij de hele dag mee bezig is. Het lijkt meer in de lijn van de verwachting dat het werk van een door God geroepen profeet bestaat uit het geven van onderricht in de door God gegeven schriften. Dat neemt niet weg dat die mens daarbuiten niet ook tekenen en wonderen kan doen als de Geest hem daarvoor wil gebruiken. Ook als de Geest de mens aangrijpt om hem te gebruiken voor een speciaal werk schakelt de Geest de persoonlijkheid van die mens niet uit. In de uitvoering van de opdracht van God kan het individu wel degelijk fouten maken, ook is zijn menselijke zwakte daarin herkenbaar. Het is zo dat als wij wedergeboren kinderen van God zijn en wij voor hem willen werken, wij acht moeten geven op die menselijke zwakheid, en dat geen van onze daden, ook niet die door de Geest zijn ingegeven vlekkeloos zullen zijn. Dit moet ons niet weerhouden om met al ons falen en te kort komen als een profeet van God dienst te doen.
Een onheilige geest
Toen het volk van Israël op het punt stond om het beloofde land in te gaan, huurde Balak, de koning van Moab de profeet Biliam, die in die tijd grote bekendheid had, om het volk van Israël te vervloeken. Na een waarschuwing van God om dat niet te doen, werd hij doordat Balak hem veel geld beloofde in de verleiding gebracht om het toch te doen. De geschiedenis vinden wij in het boek Numeri twee en twintig. God geeft hem uiteindelijk toestemming om te gaan maar hij krijgt de opdracht alleen dat te profeteren wat God hem in de mond geeft. Biliam geeft een aantal geweldig mooie profetieën over het volk, maar tegelijkertijd zorgt hij ervoor dat het volk verleid wordt om de afgoden te dienen, waardoor duizenden Israëlieten sterven. Hier zien wij een man en nog wel een profeet aan wie God visioenen geeft over de komende Messias en die claimt Hem te dienen, die twee heren dient. Biliam staat constant in verbinding met God en doet toch ook het werk van satan.
Deze geschiedenis moet voor ons een waarschuwing zijn, dat ook mensen die wonderen doen en die zeggen in dienst van God te staan, tegelijkertijd aanvallen van satan hebben te weerstaan, en daar niet altijd in slagen. Daarom zijn wonderen geen doorslaggevend bewijs van dat de mens door wie zij gebeuren altijd de correcte leer brengt. Wij moeten iedere leer altijd toetsen aan de bijbel, ook al lijkt de persoon die die leer brengt nog zo heilig en al doet hij die met wonderen en tekenen.
Helderheid van geest of geestvervoering?
In 1Kon. 18 vinden wij de geschiedenis van Elia en de priesters van Baäl op de Karmel. Hier is de profeet van God met een duidelijke goddelijke opdracht, maar ook de profeten van Baäl. De test is wie is god, Baäl, of de Schepper God? Er worden twee altaren gebouwd, en er wordt door zowel de profeet van God als door de profeten van Baäl geroepen om vuur. De Baäl priesters raken in geestvervoering (een soort hypnose), dit wordt in de bijbel ook wel omschreven als vreemd vuur. De profeet van God blijft gewoon helder van geest. God beantwoordt het gebed van Zijn profeet met letterlijk vuur, dit verteert het zondoffer en de zonden van het volk, Baäl antwoordt met geestvervoering, vreemd vuur. De profeten van Baäl en hun aanhangers sterven in hun zonden.
Gedwongen geestvervoering
Het is in de kerken de gewoonte om te bidden om de leiding van de Geest van God, of soms om de uitstorting van de Heilige Geest in Zijn volheid. In 1 Samuel 19:20-24 vinden wij een uitstorting van de Geest tegen de wil van de betrokken mensen in. Koning Saul tracht zijn schoonzoon David te doden, hij doet dat omdat hij onder de invloed is van satanische machten (een boze geest). Als hij soldaten naar David stuurt, die de wijk genomen heeft naar de profetenschool van Samuel, dan valt als zij daar aankomen de Geest van God op hen en beginnen zij ook te profeteren. Als Saul opnieuw soldaten stuurt herhaalt zich dat tot driemaal toe. Daarna gaat Saul zelf met de bedoeling David te doden, maar ook hij wordt gegrepen door de Geest. Saul ligt de hele nacht naakt in geestvervoering op de grond. Wat kunnen wij van zo’n geestvervoering zeggen anders dan dat God kennelijk hier ingrijpt tegen de wil van de mens in om hem zelf en Zijn kinderen te beschermen tegen de kwade geesten die de gelovigen willen doden?
Ook in het Nieuwe Testament vinden wij een mens, Kajafas die dat jaar hogepriester was, ook hij wordt tegen zijn wil in, door de Geest gebruikt om een Messiaanse profetie uit te spreken. Het gebeurt op het moment dat het Sanhedrin bij elkaar geroepen is om te beraadslagen wat men met Jezus zou doen die net een dode heeft opgewekt. Zijn uitspraak vinden wij in Johannes 11 : 49-51. Hij zegt het is beter dat één Mens sterft, dan dat het héle volk verloren gaat. Hij zelf denkt aan het doden van een misdadiger en een volks verleider, maar de Geest wijst hier naar Jezus als het Lam van God, dat het volk zou redden. Zo wordt de opmerking uit de mond van Kajafas, een profetie naar de wil van God.
Conclusie
Wij weten dat de Geest van God in de mens werkt, wij weten ook dat er een boze macht is die hier op aarde mensen kan beheersen, maar het is voor ons moeilijk om uit te maken welke geest er wanneer aan het werk is. Wij moeten dan ook voorzichtig zijn met ons oordeel, en onszelf en anderen toetsen aan de bijbel, en zelfs dan is het nog niet makkelijk om tot een juiste conclusie te komen.
Piet Westein